Tác giả: Việt Dũng

Mỗi vùng miền đều có những món ăn đặc sản riêng để mỗi lần nhắc tới người ta sẽ biết ngay đó là nơi nào. Món ăn đặc sản miền Bắc so với hương vị của các miền khác như miền Trung, miền Nam thì được mọi người nhận xét là có nét đặc biệt đến lạ kỳ và rất ngon miệng. Bài viết sau đây xin được liệt kê những món ăn đặc sản miền bắc khiến du khách nghĩ tới là thèm.

1. Bún chả Hà Nội

Nếu một lần ghé tới Hà Nội chắc chắn bạn không thể không thưởng thức món bún chả thịt nướng thơm lừng. Nguyên liệu chủ yếu của món này chính là bún, nước chấm và chả nướng. Chả nướng làm từ thịt lợn, sau khi tẩm ướp gia vị theo công thức riêng rồi được nướng trực tiếp trên lò than hồng. Sau khi cháy cạnh mùi thịt rất thơm, ngọt, mềm mà không hề ngấy.

Bún chả sẽ không thể ngon nếu như thiếu vị nước chấm và rau thơm. Nước chấm phải là nước chấm nóng được pha chế bởi nhiều gia vị đặc trưng như: mắm, tỏi, ớt, dấm, đường, tiêu… khi chấm với chả nướng sẽ tạo nên một hương vị rất tuyệt vời. Rau thơm là các loại rau xà lách, mùi, húng… sẽ giúp người dùng ăn không bị ngấy mà còn rất ngon miệng.

2. Món Phở Hà Nội

Món phở Hà Nội xuất hiện từ cách đây rất lâu đời, cho tới ngày nay chúng vẫn được ưa chuộng như lần đầu tiên ra mắt. Nguyên liệu ngon nhất ở bát phở chính là phần nước dùng, được ninh từ xương bò, xương lợn, sá sùng kèm theo những loại gia vị đặc trưng khác như: thảo quả, quế, hồi, mùi, hành khô… tạo nên một hương vị không thể lẫn với bất kỳ món nào tại Hà Nội.

Tiếp đến là bánh phở truyền thống làm từ bột gạo tráng thành tấm mỏng rồi cắt ra từng sợi. Sau khi có nước dùng và phở, bạn chỉ cần cho thêm những nguyên liệu khác vào cùng như: thịt bò, tôm, thịt gà, gia vị hành, mùi… là có thể tạo nên một bát phở Hà Nội ngon chuẩn vị rồi đó. Phở sẽ ngon hơn khi ăn cùng quẩy nướng.

3. Cốm Làng Vòng Hà Nội

Hà Nội ngoài nổi tiếng với bún chả và phở thì cốm cũng là món ăn không thể bỏ qua. Nhìn thì đơn giản đấy nhưng chúng đòi hỏi sự tinh tế và rất đầu tư của người thực hiện. Cụ thể là qua khâu chọn lúa bánh tẻ ngắt về làm cốm, rang cốm giữ lửa đều cho tới khi vừa chín dẻo không bị bong vỏ trấu bên ngoài.

Cốm còn đặc biệt ở chỗ là không thể đựng trong túi nilon mà phải bọc trong lá sen hoặc lá khoai bởi hương thơm từ loại lá này sẽ bao phủ hạt cốm giúp tăng hương vị của chúng. Thưởng thức cốm cũng cần cả một nghệ thuật, vừa nhai chậm vừa nuốt chậm thì mới có thể cảm nhận được vị ngon ngọt thoang thoảng của lúa nếp non và hương sen thơm ngát.

4. Bánh cuốn nóng Thanh Trì

Nhắc đến các món ăn đặc sản miền Bắc thì không thể quên món bánh cuốn nóng tại Thanh Trì – món ăn làm từ gạo non truyền đời từ nhiều thế kỷ cho tới nay rồi.

Làm bánh cuốn không phải là một chuyện dễ bởi chúng phức tạp vô cùng. Trước tiên phải chọn được loại gạo non sau đó xay mịn như nước rồi tráng từng lá bánh trên khuôn vải căng chụp trên nồi nước sôi. Mỗi lá bánh sẽ mỏng dính như tờ giấy rồi thoa chút mỡ phi hành thơm lên trên. Lúc ăn sẽ phải bóc khéo léo từng lá.

Muốn ăn bánh cuốn ngon phải có nước chấm đúng vị. Nước chấm pha với các loại nước mắm cùng gia vị đi kèm như: ớt, tỏi, tiêu, dấm, đường, hành phi… ăn cùng chả quế, ruốc, thịt nướng… Người ta thường chọn bánh cuốn là món ăn sáng bởi chúng rất mềm, dễ ăn và dễ tiêu hóa.

5. Thịt dê Ninh Bình

Món thịt dê chưa bao giờ hết hot bởi những thực đơn đa dạng được làm từ thịt dê núi chính thống. Khống giống như những loại dê khác, dê Ninh Bình được nuôi trên núi đá thức ăn chủ yếu là lá cây nên thịt săn chắc vô cùng. Kết hợp với bí quyết của người Ninh Bình có thể chế biến thịt dê thành nhiều món ăn khác nhau, nổi bật nhất chính là món dê tái, thịt giòn ngọt ăn ghém cùng rau thơm như lá mơ, lá sung hay lá đinh lăng cho vị bùi thật khó tả.

6. Bún cá Hải Phòng

Món bún cá Hải Phòng nóng hổi vô cùng hấp dẫn ngon miệng lại hợp khẩu vị và thời tiết của miền Bắc sẽ mang đến cho bạn cảm giác thèm ăn vô cùng. Một bán bún cá gồm chả cả và cá rán xắt khúc vừa ăn. Miếng chả cá này chính là nguyên liệu chủ yếu của bát bún – chúng làm từ cá thu giã nhuyễn với thì là, hạt tiêu kèm theo bột nghệ giúp cá vàng hơn. Còn cá rán xắt khúc làm từ cá đồng rất ngọt mà không bị tanh. Phần nước dùng cũng được ninh từ xương ống lớn với nước luộc xương cá.

7. Chả cá Lã Vọng

Chả cá Lã Vọng là món ăn bí quyết gia đình họ Đoàn tại phố Chả Cá nghiên cứu và độc quyền. Món ăn đặc sản ở Hà Nội này có nguyên liệu chính là cá tẩm ướp gia vị nướng trực tiếp lên than rồi rán lại trong chảo mỡ. Chả cá Lã Vọng thường làm từ cá lăng tươi với vị ngọt và thơm riêng biệt. Ngoài ra, chả cá cũng được làm từ cá Anh Vũ chỉ có tại ngã ba sông Bạch Hạc tại Việt Trì Phú Thọ.

8. Bánh đậu xanh Hải Dương

Nếu bạn muốn được ăn những chiếc bánh đậu xanh chuẩn vị khi tới miền Bắc thì chỉ có tới Hải Dương. Bạn có thể nhận ra loại bánh này thông qua hình con rồng vàng in trên mặt hộp bánh.

Bánh đậu xanh được làm chủ yếu từ đậu xanh có vị ngọt, giải độc, thanh nhiệt rất tốt cho cơ thể đặc biệt là người vừa ốm dậy. Một thói quen lâu đời của người dân miền Bắc trong những dịp giỗ tết là lựa chọn bánh đậu xanh như một món quá dâng lên tổ tiên thể hiện lòng thành kính. Hoặc những ai về thăm quê đều không quên mang theo những hộp bánh đậu xanh rồng vàng để làm quà biếu tặng bạn bè.

9. Bánh chưng đen Lạng Sơn

Ngoài bánh chưng xanh thì bánh chưng đen Lạng Sơn, hay bánh chưng nếp cẩm cũng nằm trong danh sách các món ăn đặc sản miền bắc tại Việt Nam tại Bắc Sơn Lạng Sơn. Món ăn này do người Tày sáng tạo và chế biến, không thể thiếu trên mâm cỗ mỗi khi xuân về.

Bánh được làm từ lá rong rừng với phần nhân bằng đỗ xanh, thịt, hành, mỡ tiêu. Bánh gói theo hình trụ dài 30cm đường kính tầm 7cm sau đó cuốn lạt cho chặt rồi nấu bằng củi đượm lửa trên rừng cho hương vị rất thơm ngon, đặc trưng. Ăn bánh chưng đen không bị nóng cổ như bánh trưng thường vì tro bếp đã khử mùi chua và độ nóng của gạo nếp rồi.

Trên đây chỉ là các món nổi bật nhất mà không chỉ nổi tiếng tại Việt Nam mà còn được du khách trên thế giới cực kỳ yêu thích, còn nếu kể ra tất cả những món ăn đặc sản miền bắc có lẽ sẽ là một danh sách thật dài đấy. Nếu có cơ hội ghé qua miền Bắc bạn đừng quên thưởng thức các món đặc sản này nhé!

Cứ những dịp giỗ, lễ tết là các bà nội trợ lại khá đau đầu việc chọn món làm sao để có mâm cỗ thịnh soạn nhất. Tham khảo ngay các món ăn ngày giỗ miễn Bắc vừa đẹp mắt, dễ làm lại bổ dưỡng sau đây nhé.

1. Thịt gà luộc

Gà luộc nằm đầu tiên trong danh sách các món ăn ngày giỗ miền Bắc bởi theo quan niệm của người xưa, món ăn này khi dâng lên trời đất và người đã mất sẽ giúp con cháu gặp nhiều may mắn và thành công. Gà luộc cùng lá chanh rắc lên thái nhỏ, chấm với muối tiêu chanh ớt sẽ tạo nên một hương vị đậm đà và khó quên.

2. Món bánh chưng

Bánh chưng là món ăn truyền thống lâu đời của người Việt. Bánh có hình vuông tượng trưng cho hình vuông của mặt đất. Sở dĩ bánh chưng xuất hiện trong mâm cỗ là bởi người làm thể hiện sự biết ơn tới trời đất đã mang lại mùa mang bội thu để nhân dân no ấm, ngoài ra bánh chưng cũng là cách mà con cái thể hiện được chữ Hiếu với cha mẹ đã có công sinh thành và nuôi nấng nên người.

Muốn có một chiếc bánh chưng ngon trước tiên phải chọn được loại nếp dẻo và mềm. Nhân bánh cần có thịt, đậu, hành khô, tiêu. Người gói bánh phải gói chặt tay và luộc từ 10 – 14h để bánh đủ chín, khi vớt qua rửa bằng nước lã rồi dùng tấm ván ép chặt bánh cho bánh dính kết, khi cắt vừa dẻo lại thơm bùi.

3. Nem rán thập cẩm

Nem rán là món ăn rất ngon lại không bị ngấy, thích hợp góp mặt trong bữa cơm ngày giỗ. Nem được bao bọc bởi lớp vỏ gạo tráng giòn rụm, nhân bên trong gồm có thịt nạc, trứng, mộc nhĩ, miến, giá, rau thơm… (có thể kết hợp cùng nhiều nguyên liệu khác nếu bạn thích). Muốn ăn nem ngon cần phải có nước chấm, rau ghém và nộm kèm theo. Rất nhiều du khách nước ngoài sau khi ăn món nem đều phải trầm trồ khen ngợi bởi hương vị hòa quyện rất hấp dẫn của món ăn này.

4. Giò chả

Một đĩa giò hoặc chả cũng là món không thể thiếu ở mỗi mâm cơm giỗ tốt của người Việt. Món giò được làm từ thịt lợn, sau khi xay nhuyễn sẽ được gói thành hình ống, buộc lạt giang rồi mang luộc hoặc hấp.

Giò thái theo khoanh sau đó bày thành 6 miếng trên đĩa tròn, màu sắc dò trắng mịn  có vài lỗ nhỏ bằng hạt gạo do nước thoát ra thành bọt khí khi hấp nhìn rất đẹp mắt và dễ gắp. Ngoài nguyên liệu từ thịt lợn có thể làm từ thịt bò gọi là giò bò. Nhiều gia đình có thể dùng thịt đầu heo gọi là giò thủ hay giò mỡ. Giò mỡ sau khi xào chín thịt thủ thì gói lá chuối tươi, buộc lạt chặt rồi ép chặt. Khi ăn giò thủ có độ giòn, ngậy, dai rất ngon và không bị ngấy.

5. Thịt đông

Món thịt đông này rất được ưa chuộng vào thời tiết lạnh của miền Bắc. Món này được làm từ thịt lợn ba chỉ kết hợp cùng gà và bì lợn, mọc nhĩ, nấm hương. Tất cả làm sạch sau đó được cho vào ninh nhừ.

Sau khi nấu xong đậy kỹ và để ra ngoài trời cho chúng “ăn gió uống sương” để lấy cái rét từ trời cao và đất thấp giúp thịt ngon hơn và đông đặc hơn. Khi mở ra phần trên cùng là lớp váng mỡ vàng trắng mịn ở bên dưới là những phần thịt vừa mềm vừa bùi ăn cùng hành muối thì đúng là không còn gì để nói!

6. Canh măng thập cẩm

Những món ăn ngày giỗ miền bắc không thể không nhắc tới món canh măng thập cẩm. Món canh này có thể được nấu từ móng giò lợn hoặc xương cổ cánh gà vịt hoặc từ lưỡi lợn. Sau khi ngâm măng khô vào nước ấm bạn luộc và xả cho hết chất quánh lâu ngày, thái miếng vừa ăn. Xào với gia vị rồi đun cùng nguyên liệu cho thêm vài mảnh quế và hồi cho thơm. Cứ ninh nhỏ lửa cho tới khi măng chín và mềm thì rắc hành, mùi, tiêu. Canh măng sau khi nấu xong có mùi thơm từ gia vị, thịt vị béo ngậy, miếng măng dòn dai cho người ăn cảm giác thích thú và khác lạ.

7. Các món xào thập cẩm

Món xào thập cẩm là món quan trọng trong bữa cơm để ăn cùng cơm trắng sau khi bạn đã no nê với món ngon ở trên. Ngoài ra, món xào này còn giúp cho mâm cơm đẹp mắt hơn giúp bạn bổ sung chất xơ cũng như hàm lượng vitamin từ rau củ quả.

8. Các món xôi

Món xôi được mệnh danh là “linh hồn của bàn tiệc”. Từ gạo nếp bạn có thể chế nhiều món xôi khác nhau như: xôi gấc, xôi đỗ, xôi lạc, xôi vò, xôi đậu xanh… mỗi món xôi sẽ mang hương vị riêng mà ăn rất no cho nam giới uống rượu mà không muốn ăn cơm.

9. Chè kho

Món chè kho cũng là món được làm từ gạo nếp kết hợp cùng đường, đậu xanh và vừng trắng. Chè khô có hương vị đặc biệt là mùi thơm từ đỗ xanh, chút thoang thoảng của vừng và độ bùi của gạo.

10. Thịt bò xào

Các món ăn ngày giỗ miền bắc còn có món thịt bò xào. Thường thì thịt bò xào có thể xào cùng nhiều nguyên liệu khác nhau nhưng chủ yếu là xào cùng hành tây, cần tây, cà rốt hoặc giá. Món này ăn nóng sẽ rất ngon và bổ dưỡng.

Ngoài ra, món ăn ngày giỗ miền Bắc còn rất đa dạng từ các món đến công thức để các bạn có thể thay đổi linh hoạt cho một mâm cỗ thịnh soạn và vẫn đơn giản đấy.

Ẩm thực mỗi miền sẽ có những đặc trưng riêng do không gian địa lý, văn hóa và con người ở mỗi vùng tạo thành. Đặc biệt là các món ăn mặn miền Bắc thường không thể thiếu trong các mâm cơm hàng ngày của mọi gia đình. Cùng Amthucgiadinh điểm qua 12 món ăn mặn xuất hiện nhiều nhất trên mâm cơm gia đình miền Bắc nhé.

1. Sườn xào chua ngọt

Sườn lợn ngoài việc ninh nhừ nấu canh, nấu cháo thì còn có thể chế biến thành sườn xào chua ngọt, món ăn được nhiều lứa tuổi ưa thích. Sườn xào chua ngọt có vị ngọt, chua, cay và béo của thịt sườn. Đây là món rất hợp khi ăn cùng cơm nóng. Hơn nữa thì có vị dễ ăn nên những gia đình có trẻ em rất ưa thích. Một lưu ý nhỏ là bạn có thể luộc qua sườn với muối trước khi rán để làm sạch sườn.

2. Thịt kho tàu

Không hẳn chỉ ở miền Nam, thịt kho tàu cũng là một món ăn mặn miền bắc phổ biến. Thịt kho tàu miền Bắc cũng không quá khác so với miền Nam. Chỉ có là miền Bắc sẽ thắng đường nấu thịt để món ăn có màu sắc hơn chứ không dùng nước dừa tự nhiên để nấu.

3. Chả lá lốt

Lá lốt thường được dùng trong các món ăn với thịt bò. Nhưng ở miền Bắc lá lốt được dùng để gói thịt lợn xay thành từng miếng nhỏ rồi đem rán ngập dầu. Trong quá trình làm nhân thịt thì gia vị cũng được nêm nếm luôn cho vừa ăn. Lúc chọn lá lốt thì nên chọn những lá to, đều, còn cuống, và hơi già để dậy mùi thơm của lá, bạn có thể chần sơ trong nước nóng để dễ cuốn rồi lại cho vào nước lạnh để lá không bị nát.

4. Cá kho tộ

Cá kho tộ là một trong những món ăn mặn miền Bắc dễ ăn, dễ làm mà đại đa số mọi người trong gia đình ai cũng thích. Loại cá hay dùng kho tộ là cá lóc (cá quả) cùng các gia vị như đường, mắm, tiêu, hành,… Để cá kho tộ được ngon nhất thì nên kho vào nồi đất (tộ) và đun lửa liu riu cho cá được ngấm. Một điều đáng tiếc với món ăn này là hiện nay rất ít nhà có bếp lò để kho cá liu riu vài tiếng như thế.

5. Nem rán

Khi nhắc tới nem rán nhiều người sẽ nghĩ ngay đến các dịp lễ tết. Tuy nhiên không chỉ vào mỗi những dịp như thế người ta mới làm nem. Nem rán là sự kết hợp của rất nhiều nguyên liệu như thịt lợn, mộc nhĩ, nấm hương, cà rốt, hành tây, trứng… Những nguyên liệu này được cuộn tròn lại trong bánh đa nem rồi rán giòn vàng. Nem rán không thể thiếu bát nước chấm chua ngọt đậm đà. Hơn thế nữa thì nem rán dễ kết hợp với rất nhiều loại đồ ăn khác như cơm trắng hay bún.

6. Thịt lợn đông

Có thể nói thịt lợn là nguyên liệu phổ biến và dễ chế biến nhất. Hầu như trong bữa cơm nào cũng sẽ có ít nhất một món từ thịt lợn. Ngoài các cách nấu thông thường như rán, kho, luộc,… thì thịt lợn đông là một món ăn truyền thống và đặc trưng của ẩm thực miền Bắc. Nguyên liệu chính của món ăn này là tai lợn, thịt chân giò, mộc nhĩ và gia vị. Sau khi làm xong thì thịt lợn đông phải thành khối, màu trong suốt bắt mắt. Để tăng thêm độ ngon cho món ăn thì bạn nên ăn kèm món này cùng cơm trắng và dưa hành, vừa giảm độ ngấy mà lại dễ tiêu.

7. Tôm rim mặn ngọt (tôm rang mặn ngọt)

Tôm ngoài luộc, nướng, hấp sả thì còn rim mặn ngọt lên để ăn với cơm. Tôm rim mặn ngọt có vị khá giống với sườn xào chua ngọt. Tuy nhiên thì vị ngọt của tôm lại khác với vị béo ngậy của sườn. Đặc biệt trong những ngày miền Bắc trở lạnh mà ăn tôm rim với cơm nóng thì không còn gì để chê.

8. Giá đỗ xào thịt

Giá đỗ có tính mát, lại rất sạch và đảm bảo nên ngoài ăn sống có thể nấu canh hoặc xào cùng với nhiều loại rau, loại thịt khác thành món ăn mặn cho bữa cơm hàng ngày. Thông thường người ta hay xào giá đỗ cùng thịt lợn hoặc thịt bò thái lát tùy theo sở thích mỗi nhà. Tuy nhiên thì nấu món ăn này bạn nên xào nhanh tay và cho to lửa để giá đỗ không bị nát và ra nhiều nước, một phần nữa bởi vì giá đỗ cũng không cần phải quá chín mới có thể ăn được.

9. Vịt om sấu

Nếu người miền Nam thường dùng me để tạo vị chua thì sấu là thức quả tạo vị riêng của miền Bắc. Vịt om sấu vừa có vị béo của vịt nhưng lại không ngậy, ngán nhờ vị chua thanh của sấu. Hơn nữa thì với nhiều người thịt vịt vẫn có mùi tanh. Nhưng khi nấu cùng sấu thì mùi này đã bị át đi tạo nên món vịt om sấu vừa thơm ngon vừa đậm đà và rất bổ dưỡng.

10. Canh chua cá lóc

Vẫn dùng sấu và cà chua để tạo vị chua thanh dịu nhẹ và làm giảm độ tanh, canh chua cá lóc là món ăn được nhiều người thích vì dễ ăn và tốt cho sức khỏe. Ngoài cá lóc thì bạn cũng có thể thay bằng cá chép để nấu chua. Sấu và cà chua đã làm giảm đi độ tanh. Tuy nhiên nếu muốn khử hẳn mùi hoàn toàn thì bạn có thể ngâm cá vào giấm gạo và rửa lại với nước trước khi nấu.

11. Canh mồng tơi nấu cua

Riêng lá mồng tơi đã có nhiều vitamin và chất xơ tốt cho cơ thể, nấu mỗi canh mồng tơi cũng đủ để gia đình bạn có một bữa cơm ngọt mát rồi. Nhưng người miền Bắc lại thích cho thêm cua đồng vào, vừa làm bát canh đậm đà vị thơm của cua mà vẫn thanh mát dễ ăn trong những ngày nóng nực của mùa hè.

12. Canh cua rau rút

Ngoài rau mồng tơi thì có một loại rau khác rất thích hợp để nấu cùng cua đồng là rau rút. Rau rút là một loại rau đặc biệt phổ biến ở miền Bắc, tác dụng cũng gần như mồng tơi, đều thanh mát và giải độc cơ thể tốt. Canh cua rau rút là món ăn không ngậy, không béo mà vẫn ngon ngọt và đậm vị cua đồng. Vào những ngày oi bức khi những món ăn kho, chiên rán làm bạn cảm thấy chán ăn thì canh cua rau rút là sự lựa chọn hoàn hảo mà bạn có thể xem xét nấu cho cả gia đình.

Ngoài những món trên đây thì còn rất rất nhiều món ngon khác nữa của ẩm thực miền Bắc, nhưng chỉ với 12 món ăn mặn miền Bắc trên đây thì cũng đã đủ cho bạn hình dung ra sự đa dạng và phong phú rồi phải không?

Bữa cơm ngày Tết cổ truyền từ lâu đã trở thành một biểu tượng cho sự đoàn tụ của mỗi gia đình, cùng tìm hiểu về các món ăn truyền thống ngày tết của miền Bắc để xem Tết xưa, Tết nay và mâm cơm ngày Tết mỗi miền có gì khác nhau nhé.

1. Bánh chưng

Nếu như bánh tét là món ăn truyền thống dịp lễ tết của người miền Nam thì bánh chưng chính là đặc trưng cho cái Tết ở miền Bắc. Tết dù thiếu gì thì thiếu chứ cặp bánh chưng là vẫn không thể mất đi được.

Bánh chưng không còn chỉ đơn thuần là một món ăn mà nó còn mang trong mình cả giá trị văn hóa lâu đời của người Việt Nam nói chung và người dân Bắc Bộ nói riêng.

Bánh chưng được làm từ nếp, đậu xanh, thịt mỡ, hành củ và gói lại vuông vức trong những chiếc lá dong màu xanh. Bánh dẻo, mềm có vị bùi của đậu xanh, béo béo của thịt mỡ, là món ăn truyền thống không thể không nhắc tới trong các mâm cơm ngày tết.

2. Gà luộc

Cứ dịp lễ tết là phải có cỗ xôi con gà. Gà ngoài việc dễ chế biến, dễ tìm mua thì còn có ý nghĩa mang lại sự may mắn. Thường thì các mâm cơm để cúng Tết dâng lên tổ tiên sẽ dùng gà luộc. Vì gà luộc có màu vàng óng bắt mắt và dễ bày biện.

Với mâm cơm ngày của cả gia đình hiện nay thì có thể chế biến theo nhiều cách khác hơn như gà xé làm nộm hoặc gà rang, gà chiên,… Tuy nhiên để nói về cách làm món ăn truyền thống của miền Bắc ngày tết thì gà luộc vẫn là món ăn cổ truyền được ưa dùng nhất.

3. Dưa hành

Dưa hành đã được đưa vào trong văn học như những biểu tượng của ngày Tết vậy, đặc biệt là với Tết miền Bắc. Tết cổ truyền của ngày xưa không hẳn chỉ dùng dưa hành để giảm bớt sự ngấy của món ăn. Ngày xưa khi đời sống còn chưa được phát triển và cải thiện như bây giờ thì các món ăn đơn giản làm từ những nguyên liệu sẵn có như gạo, hành củ, các loại rau,… sẽ được chế biến để phù hợp với ngày lễ Tết.

Về sau dưa hành dần được trở nên ưa chuộng không chỉ vào ngày lễ tết do vừa dễ ăn vừa dễ làm. Vị chua thanh của dưa hành sẽ giúp các món ăn nhiều mỡ, nhiều chất béo như thịt kho, bánh chưng rán,… dễ ăn và dễ tiêu hơn.

4. Xôi

Như đã nói thì người xưa sẽ thường dùng những nguyên liệu từ chính những vật phẩm quen thuộc để làm những món ăn ngày Tết. Vừa đơn giản mà vừa thể hiện đường lòng thành kính lên tổ tiên cũng như trân trọng những giá trị lao động mà chính bản thân làm ra.

Đặc biệt ở những vùng nông nghiệp lúa nước thì các món ăn từ gạo, nếp đã quá quen thuộc. Xôi chính là một trong những món ăn đó. Có con gà thì không thể thiếu cỗ xôi.

Từ cách đây khá lâu nhiều gia đình miền Bắc bắt đầu sử dụng gấc để làm xôi vì có màu đỏ tượng trưng cho may mắn, phù hợp với không khí ngày tết. Nhưng tùy teo sở thích thì gia đình bạn cũng có thể làm xôi đậu xanh hay các loại xôi khác.

5. Nem rán

Nem rán không hẳn là món ăn quá cổ xưa như bánh chưng hay xôi, gà. Tuy nhiên đây cũng không phải là món ăn mới lạ trong mâm cơm ngày Tết miền Bắc.

Có thể nem rán mỗi thời điểm sẽ có thêm hoặc bớt đi một vài nguyên liệu. Nhưng về cách làm thì vẫn vậy. Nguyên liệu chủ chốt vẫn là thịt xay, nấm hương, mộc nhĩ, trứng,… trộn đều và cuộn lại trong chiếc bánh đa nem rồi đem rán vàng.

6. Canh măng

Ở miền Nam vào ngày Tết sẽ hay có món canh khổ qua dồn thịt (canh mướp đắng) còn riêng ở miền Bắc thì canh măng lại rất được ưa chuộng.

Canh măng mọc hoặc măng móng giò là món ăn truyền thống miền Bắc xuất hiện đặc biệt nhiều trong mâm cơm những ngày tết. Măng vừa bùi vừa giòn ngon, nếu muốn ăn vừa phải thanh nhẹ thì nấu cùng mọc còn nếu muốn béo ngậy thì nấu cùng móng giò.

7. Canh bóng thập cẩm

Khác với canh măng thì canh bóng hoàn toàn không mỡ màng hay béo ngậy cũng là một món ăn truyền thống ngày tết miền Bắc. Canh bóng thập cẩm về trước thường chỉ có bóng, nấm hương, cà rốt, đôi khi thêm ít mọc vào. Nhưng hiện nay thì các nguyên liệu như trứng thái sợi, thịt, tôm nõn,… cũng được cho thêm vào để tăng vị ngon ngọt cho món canh này

8. Giò lụa

Giò lụa khác với chả vì nó được luộc chứ không phải rán. Giò lụa là món ăn thường xuất hiện trong các dịp lễ tết vì khá thông dụng, có thể ăn ngay và ăn kèm cùng các món ăn khác trong mâm cơm như xôi, cơm nóng, bánh chưng,…

Xuất phát điểm là một nước nông nghiệp và gắn liền với văn minh lúa nước nên có thể dễ dàng nhận thấy các nguyên liệu như thịt lợn, gạo nếp, các loại rau củ sẽ xuất hiện rất nhiều trong mâm cơm ngày tết. Chỉ khác các các chế biến để da dạng số món mà thôi.

Ngày nay có thể các món như xúc xích, thịt lợn đông, thịt xông khói được làm từ nguyên liệu tương tự là thịt lợn nhưng để nhắc đến món ăn cho ngày tết thì giò lụa vẫn được dùng nhiều hơn cả.

9. Chè kho

Bên cạnh những món ăn mặn thì món ăn ngọt như chè kho cũng là một món ăn truyền thống ngày tết của miền Bắc đáng được nhắc tới. Chè kho được nấu từ đỗ xanh là chủ yếu. Chè thơm mùi đỗ xanh, cốt dừa, lá dứa hoặc hương bưởi, thường được ép vào nhiều khuôn tạo hình khác nhau.

10. Mứt dừa

Mứt dừa không phải là một món ăn mặn trên mâm cơm, tuy nhiên khi nói đề ngày Tết miền Bắc thì bạn không thể bỏ qua mứt dừa được. Những sợi mứt trắng được lớp phấn đường đẹp mắt ở ngoài, ăn có vị ngọt tự nhiên của thịt dừa, lớp đường phủ phía trên tan ra khi vào miệng. Mứt dừa không quá khó làm, hơn nữa thì rất dân dã nên hầu như nhà nào ngày xưa cũng làm món này để tiếp khách chơi nhà.

11. Mứt cà rốt

Vào ngày Tết thì những món ăn có màu đỏ rất được ưa thích và mứt cà rốt là một trong số đó. Mứt cà rốt khó làm hơn mứt dừa do quá trình chuẩn bị và sao mứt lâu hơn, nhưng cũng không phải quá cầu kỳ và phức tạp. Tết xưa chủ yếu mỗi nhà đều tự làm mứt chứ không mua sẵn như bây giờ. Mứt cà rốt cũng được phủ lớp phấn đường phía ngoài, khi ăn thì mùi thơm của cà rốt vẫn còn nguyên chứ không đường bị át đi.

12. Mứt bí

Loại bí được dùng để làm mứt là bí đao xanh già. Làm mứt bí yêu cầu sẽ cao hơn các loại mứt khác vì bí là loại quả có nhiều nước, mà muốn thành mứt thì bắt buộc phải sao khô, ngoài ra thì bảo quản mứt bí cũng khó hơn vì dễ bị chảy nước. Tuy nhiên vẫn nhiều nhà chọn làm mứt bí vì bí đao có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, sao khi thành mứt thì có vị khá độc đáo và lạ miệng. Tuy nhiên có một lưu ý là khi cắt khúc thì không nên cắt quá bé vì bí còn phải ướp với đường trong 3-4 tiếng.

13. Mứt gừng

Cũng như mứt dừa và mứt cà rốt, mứt gừng cũng thuộc một trong những loại mứt xuất hiện trong khay bánh kẹo tiếp khách của mỗi gia đình thời xưa. Nếu như trẻ em thích ăn các loại mứt ngọt như mứt dừa, cà rốt, bí thì người lớn lại thích dùng mứt gừng hơn cả.

Ăn mứt gừng và nhâm nhi tách trà cùng những câu chuyện và lời chúc đầu năm đã trở thành thông lệ của cái Tết cổ truyền xưa. Hơn nữa thì vào dịp tết khí hậu và thời tiết miền Bắc khá lạnh, mứt gừng còn giúp làm ấm người, tránh cảm.

14. Hạt dưa, hạt bí

Nếu ngày nay các loại hạt dẻ, hạnh nhân, macca, hướng dương… nhập khẩu phổ biến trong ngày tết thì hạt dưa, hạt bí là loại hạt luôn hiện diện trong những khay bánh kẹo ngày tết. Bên cạnh những sắc trắng, vàng, cam của các loại mứt thì màu đỏ của hạt dưa luôn làm khay kẹo trở nên đẹp và bắt mắt hơn cả.

Như đã nói thì nguyên nhân một phần hạt dưa cũng mang màu đỏ nên được nhiều người thích. Ngoài ra thì hạt bí cũng là loại hạt phổ biến vào Tết cổ truyền. Hạt bí chủ yếu được lấy từ quả bí ngô, làm khô, rang lên. Không chỉ có vị bùi bùi thơm thơm mà hạt bí còn có rất nhiều tác dụng tốt như giúp tăng cường tuần hoàn máu, hạn chế tiểu đường, tốt cho tim mạch và gan,….

Ngoài biết thêm được một số kiến thức về các món ăn cổ truyền vào dịp này, thì bạn cũng có thể bổ sung vào thực đơn cho không chỉ bữa ăn ngày lễ tết mà còn những bữa cơm gia đình ngày thường từ các món ăn truyền thống ngày Tết của miền Bắc trên đây đấy.